Zabawy i ćwiczenia logopedyczne.
Ćwiczenia oddechowe.
Podczas przeprowadzania ćwiczeń oddechowych pamiętajmy o zasadach: tor oddechowy obowiązujący przy tych ćwiczeniach - wdech powietrza przez nos - wydech powietrza przez usta; wdech jest szybki i pełny, wydech długi, powolny; nigdy nie należy wydychać całego powietrza, zawsze pozostawić w płucach mały jego zapas, który staje się niejako kapitałem początkowym dla następnego wdechu; należy zadbać o to, aby dziecko nie wykonywało tych ćwiczeń bezpośrednio po jedzeniu (ze względu na utrudnioną wówczas pracę przepony), lecz 2-3 godziny po posiłku lub przed jedzeniem; dmuchamy przez wargi mocno wysunięte do przodu i zaokrąglone (jak podczas wymawiania samogłoski [u]), nie używając pojemności policzków; próby oddechowe przeprowadzamy w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu; nie należy ćwiczyć za długo, nie dłużej, niż kilka minut jednorazowo, tak aby nie dopuścić do zmęczenia (osłabienia), zawrotów głowy, hiperwentylacji.
Ćwiczenia oddechowe uczą dzieci właściwego gospodarowania zasobem powietrza, pozwalają wydłużać fazę wydechową (wszak mówimy na wydechu), wyrabiają równomierność siły strumienia wydychanego powietrza, są także dobrą gimnastyką narządów artykulacyjnych, która pozwala na wzmocnienie obejmujące m. in. mięsień okrężny ust czy parzysty mięsień policzkowy. Dmuchając na różne przedmioty, ze wskazaniem nabierania powietrza w dolną część klatki piersiowej, jak podczas zajęć, utrwalamy prawidłowy wzorzec oddychania, aktywizujemy mięśnie uczestniczące w procesie oddychania, ze szczególnym uwzględnieniem pracy mięśnia przepony.
Dmuchanie na watkę zawieszoną na nitce, tak aby była odchylona w równym stopniu. Powtarzamy 3 razy, zachowując pomiędzy próbami oddechowymi krótką przerwę.
Zabawa w chuchanie na lusterko, tak aby zaparowała jego powierzchnia, w sposób ciągły, jednostajny. Powtarzamy 3 razy, zachowując pomiędzy próbami oddechowymi krótką przerwę
Zabawa "Tańczący płomień". Dmuchanie na płomień świecy, znajdujący się w odległości nie pozwalającej zdmuchnąć płomyka, bezpiecznie oddalony od dziecka, tak by wyginać go pięknie pod wpływem dmuchania. Dmuchamy zawsze w płaszczyźnie poziomej. Powtarzamy 3 razy, zachowując pomiędzy próbami oddechowymi krótką przerwę.
Zabawy usprawniające funkcje słuchowe: uwagę, koncentrację, pamięć słuchową, sekwencje słuchowe.
Mowa jest linearnym procesem przebiegającym sekwencyjnie w czasie. Jakiekolwiek zaburzenia w zakresie sekwencyjnego (przebiegającego w określonej kolejności) odbioru i przetwarzania bodźców akustycznych mają istotny wpływ na percepcję (zrozumienie) i produkcję (motorykę) wypowiedzi językowej. Dlatego tak ważne w rozwoju mowy są różnorodne ćwiczenia słuchowe.
Warto pamiętać, że uwaga słuchowa wymaga dużego wysiłku i ćwiczenia słuchowe nie powinny trwać długo, nie dłużej niż 6 minut. Są one trudne dla wielu dzieci, należy więc zadbać o ciszę podczas ćwiczeń - wyłączyć wszelkie zbędne źródła dźwięku np. radio, telewizor, wirującą pralkę.
Ważne, aby każde nasze ćwiczenie było przede wszystkim zabawą:-)
Powtarzanie samogłosek podanych przez rodzica. Zadaniem dziecka jest uważnie wysłuchanie sekwencji dźwiękowej, zapamiętanie i jej odtworzenie (odwzorowanie sekwencji ze słuchu) w kolejności podanej przez dorosłego. Dziecko rozpoczyna ćwiczenie dopiero wtedy, gdy dorosły skończy wymienianie samogłosek. Jeśli dziecko nie zapamiętało ćwiczenia, to można powtórzyć, jednak zawsze całą sekwencję (kolejno wszystkie podane głoski). Zaczynamy od dwóch elementów, stopniowo zwiększając stopień trudności (liczbę elementów sekwencji), jednak dopiero wtedy, gdy ćwiczenie z mniejszą liczbą elementów zostanie wykonane prawidłowo.
Zabawa "Różne dźwięki" - odtwarzanie struktur dźwiękowych - wystukiwanie rytmu, wcześniej zaprezentowanego przez dorosłego, np. dwa uderzenia w bębenek-dwa klaśnięcia; trzy klaśnięcia-dwa uderzenia w stół. Prezentowany rytm powinien być dostosowany do możliwości dziecka. Zaczynamy od prostych, stopniowo zwiększając stopień trudności.
Ćwiczenia usprawniające motorykę języka.
Ćwiczenia pionizacji języka.
Pionizacja języka, czyli umiejętność unoszenia końca (czubka) języka w kierunku podniebienia twardego. Tylko spionizowany język spełnia swoje funkcje podczas połykania (zgodnie z fizjologią połykania), oddychania (oddychanie statyczne (spoczynkowe) - służące wyłącznie celom fizjologicznym) oraz mówienia.
Dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom możemy usprawnić pionowe ruchy języka i tym samym pionizować go.
Ćwiczenia przeprowadzamy z dzieckiem przed lustrem, zwracając szczególną uwagę na to, aby były one wykonywane przez dziecko starannie, z dużą precyzją.
Wolne mlaskanie językiem o podniebienie twarde do 1 minuty. Obserwujemy w lustrze szeroki język w jamie ustnej.
Zabawa "Winda zatrzymała się na pierwszym piętrze" - przytrzymywanie przez kilka sekund końca języka za górnymi zębami przy szeroko otwartych ustach, przy czym język pozostaje szeroki.
Zabawa "Krasnoludek zagląda do gardełka" - cofanie języka w głąb jamy ustnej, zaczynając od górnych siekaczy, a kończąc na podniebieniu miękkim (do 20 sekund).
Zabawa "Liczenie górnych ząbków" - podczas szerokiego otwierania jamy ustnej, dotykanie końcem (czubkiem) języka górnych zębów po stronie wewnętrznej w taki sposób, aby koniec języka dotknął każdego zęba osobno.
Wykorzystujmy także naturalne sytuacje. Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponujmy mu, aby lizało go unosząc koniec języka ku górze. Po myciu ząbków zaproponujmy dziecku liczenie zębów w ten sposób, aby koniec języka dotknął każdego zęba osobno.
Ćwiczenia usprawniające motorykę warg.
Ćwiczenia wykonujemy z dzieckiem przed lustrem (ma Ono wtedy lepszą kontrolę swoich ruchów).
Wydając odgłosy wybranych zwierząt, dzieci z dotylną wadą zgryzu wzmacniają także mięśnie wysuwające żuchwę.
Zabawa "Pies" - kilkakrotne naśladowanie odgłosu szczekającego psa - hau, hau (podczas artykulacji samogłoski [u] wysuwamy wargi mocno do przodu i zaokrąglamy).
Zabawa "Kot" - kilkakrotne naśladowanie odgłosu miauczącego kota - miau, miau (podczas artykulacji samogłoski [u] wysuwamy wargi mocno do przodu i zaokrąglamy).
Zabawa "Wilk" - kilkakrotne naśladowanie odgłosu wyjącego wilka - au, au (podczas artykulacji samogłoski [u] wysuwamy wargi mocno do przodu i zaokrąglamy).
Zabawa "Kukułka" - kilkakrotne wydawanie charakterystycznego dla kukułki dźwięku - kuku, kuku.
Zabawa "Rybka" - kilkakrotne wydawanie odgłosu plusku - plusk, plusk.
Picie za pomocą słomki z kubka. To doskonałe ćwiczenie dla języka, warg i policzków. Podczas tej czynności parzysty mięsień policzkowy napina się, podobnie, jak mięsień okrężny ust, który jednocześnie nadaje wargom charakterystyczny kształt, język napina się i cofa się w głąb jamy ustnej.
Życzę radosnej zabawy☺
Dziękuję za poświęcony czas.
Pozdrawiam serdecznie.
J. W.
Zabawy i ćwiczenia logopedyczne.
Ćwiczenia oddechowe.
Podczas przeprowadzania ćwiczeń oddechowych pamiętajmy o zasadach: tor oddechowy obowiązujący przy tych ćwiczeniach - wdech powietrza przez nos - wydech powietrza przez usta; wdech jest szybki i pełny, wydech długi, powolny; nigdy nie należy wydychać całego powietrza, zawsze pozostawić w płucach mały jego zapas, który staje się niejako kapitałem początkowym dla następnego wdechu; należy zadbać o to, aby dziecko nie wykonywało tych ćwiczeń bezpośrednio po jedzeniu (ze względu na utrudnioną wówczas pracę przepony), lecz 2-3 godziny po posiłku lub przed jedzeniem; dmuchamy przez wargi mocno wysunięte do przodu i zaokrąglone (jak podczas wymawiania samogłoski [u]), nie używając pojemności policzków; próby oddechowe przeprowadzamy w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu; nie należy ćwiczyć za długo, nie dłużej, niż kilka minut jednorazowo, tak aby nie dopuścić do zmęczenia (osłabienia), zawrotów głowy, hiperwentylacji.
Ćwiczenia oddechowe uczą dzieci właściwego gospodarowania zasobem powietrza, pozwalają wydłużać fazę wydechową (wszak mówimy na wydechu), wyrabiają równomierność siły strumienia wydychanego powietrza, są także dobrą gimnastyką narządów artykulacyjnych, która pozwala na wzmocnienie obejmujące m. in. mięsień okrężny ust czy parzysty mięsień policzkowy. Dmuchając na różne przedmioty, ze wskazaniem nabierania powietrza w dolną część klatki piersiowej, jak podczas zajęć, utrwalamy prawidłowy wzorzec oddychania, aktywizujemy mięśnie uczestniczące w procesie oddychania, ze szczególnym uwzględnieniem pracy mięśnia przepony.
Dmuchanie na watkę zawieszoną na nitce, tak aby była odchylona w równym stopniu. Powtarzamy 3 razy, zachowując pomiędzy próbami oddechowymi krótką przerwę.
Zabawa w chuchanie na lusterko, tak aby zaparowała jego powierzchnia, w sposób ciągły, jednostajny. Powtarzamy 3 razy, zachowując pomiędzy próbami oddechowymi krótką przerwę
Zabawa "Tańczący płomień". Dmuchanie na płomień świecy, znajdujący się w odległości nie pozwalającej zdmuchnąć płomyka, bezpiecznie oddalony od dziecka, tak by wyginać go pięknie pod wpływem dmuchania. Dmuchamy zawsze w płaszczyźnie poziomej. Powtarzamy 3 razy, zachowując pomiędzy próbami oddechowymi krótką przerwę.
Zabawy usprawniające funkcje słuchowe: uwagę, koncentrację, pamięć słuchową, sekwencje słuchowe.
Mowa jest linearnym procesem przebiegającym sekwencyjnie w czasie. Jakiekolwiek zaburzenia w zakresie sekwencyjnego (przebiegającego w określonej kolejności) odbioru i przetwarzania bodźców akustycznych mają istotny wpływ na percepcję (zrozumienie) i produkcję (motorykę) wypowiedzi językowej. Dlatego tak ważne w rozwoju mowy są różnorodne ćwiczenia słuchowe.
Warto pamiętać, że uwaga słuchowa wymaga dużego wysiłku i ćwiczenia słuchowe nie powinny trwać długo, nie dłużej niż 6 minut. Są one trudne dla wielu dzieci, należy więc zadbać o ciszę podczas ćwiczeń - wyłączyć wszelkie zbędne źródła dźwięku np. radio, telewizor, wirującą pralkę.
Ważne, aby każde nasze ćwiczenie było przede wszystkim zabawą:-)
Powtarzanie samogłosek podanych przez rodzica. Zadaniem dziecka jest uważnie wysłuchanie sekwencji dźwiękowej, zapamiętanie i jej odtworzenie (odwzorowanie sekwencji ze słuchu) w kolejności podanej przez dorosłego. Dziecko rozpoczyna ćwiczenie dopiero wtedy, gdy dorosły skończy wymienianie samogłosek. Jeśli dziecko nie zapamiętało ćwiczenia, to można powtórzyć, jednak zawsze całą sekwencję (kolejno wszystkie podane głoski). Zaczynamy od dwóch elementów, stopniowo zwiększając stopień trudności (liczbę elementów sekwencji), jednak dopiero wtedy, gdy ćwiczenie z mniejszą liczbą elementów zostanie wykonane prawidłowo.
Zabawa "Różne dźwięki" - odtwarzanie struktur dźwiękowych - wystukiwanie rytmu, wcześniej zaprezentowanego przez dorosłego, np. dwa uderzenia w bębenek-dwa klaśnięcia; trzy klaśnięcia-dwa uderzenia w stół. Prezentowany rytm powinien być dostosowany do możliwości dziecka. Zaczynamy od prostych, stopniowo zwiększając stopień trudności.
Ćwiczenia usprawniające motorykę języka.
Ćwiczenia pionizacji języka.
Pionizacja języka, czyli umiejętność unoszenia końca (czubka) języka w kierunku podniebienia twardego. Tylko spionizowany język spełnia swoje funkcje podczas połykania (zgodnie z fizjologią połykania), oddychania (oddychanie statyczne (spoczynkowe) - służące wyłącznie celom fizjologicznym) oraz mówienia.
Dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom możemy usprawnić pionowe ruchy języka i tym samym pionizować go.
Ćwiczenia przeprowadzamy z dzieckiem przed lustrem, zwracając szczególną uwagę na to, aby były one wykonywane przez dziecko starannie, z dużą precyzją.
Wolne mlaskanie językiem o podniebienie twarde do 1 minuty. Obserwujemy w lustrze szeroki język w jamie ustnej.
Zabawa "Winda zatrzymała się na pierwszym piętrze" - przytrzymywanie przez kilka sekund końca języka za górnymi zębami przy szeroko otwartych ustach, przy czym język pozostaje szeroki.
Zabawa "Krasnoludek zagląda do gardełka" - cofanie języka w głąb jamy ustnej, zaczynając od górnych siekaczy, a kończąc na podniebieniu miękkim (do 20 sekund).
Zabawa "Liczenie górnych ząbków" - podczas szerokiego otwierania jamy ustnej, dotykanie końcem (czubkiem) języka górnych zębów po stronie wewnętrznej w taki sposób, aby koniec języka dotknął każdego zęba osobno.
Wykorzystujmy także naturalne sytuacje. Jeśli dziecko dostało lizaka zaproponujmy mu, aby lizało go unosząc koniec języka ku górze. Po myciu ząbków zaproponujmy dziecku liczenie zębów w ten sposób, aby koniec języka dotknął każdego zęba osobno.
Ćwiczenia usprawniające motorykę warg.
Ćwiczenia wykonujemy z dzieckiem przed lustrem (ma Ono wtedy lepszą kontrolę swoich ruchów).
Wydając odgłosy wybranych zwierząt, dzieci z dotylną wadą zgryzu wzmacniają także mięśnie wysuwające żuchwę.
Zabawa "Pies" - kilkakrotne naśladowanie odgłosu szczekającego psa - hau, hau (podczas artykulacji samogłoski [u] wysuwamy wargi mocno do przodu i zaokrąglamy).
Zabawa "Kot" - kilkakrotne naśladowanie odgłosu miauczącego kota - miau, miau (podczas artykulacji samogłoski [u] wysuwamy wargi mocno do przodu i zaokrąglamy).
Zabawa "Wilk" - kilkakrotne naśladowanie odgłosu wyjącego wilka - au, au (podczas artykulacji samogłoski [u] wysuwamy wargi mocno do przodu i zaokrąglamy).
Zabawa "Kukułka" - kilkakrotne wydawanie charakterystycznego dla kukułki dźwięku - kuku, kuku.
Zabawa "Rybka" - kilkakrotne wydawanie odgłosu plusku - plusk, plusk.
Picie za pomocą słomki z kubka. To doskonałe ćwiczenie dla języka, warg i policzków. Podczas tej czynności parzysty mięsień policzkowy napina się, podobnie, jak mięsień okrężny ust, który jednocześnie nadaje wargom charakterystyczny kształt, język napina się i cofa się w głąb jamy ustnej.
Życzę radosnej zabawy☺
Dziękuję za poświęcony czas.
Pozdrawiam serdecznie.
J. W.
